Borsa işlemlerinde, ticari dünyada ya da bankacılık işlemlerinde opsiyon kavramı ile sıklıkla karşılaşırsınız. Bu nedenle opsiyon nedir sorusunun yanıtının da merak edildiğini belirtelim. Opsiyon, en genel tanımı ile bir finansal varlığın alıcısına önceden belirlenen bir vadede ve belirlenen fiyattan alma/satma hakkının verilmesidir. Satıcıya da alma ya da satma yükümlüğü getirir. Elbette alım satım hakkı fiyatının da önceden belirlenmiş olması koşulu aranır.
Opsiyon İşlemi Hangi Özelliklere Sahiptir?
Opsiyon işlemlerinin ve düzenlenen opsiyon sözleşmelerinin taraflara bazı haklar tanıdığı veya yükümlülükler getirdiğini de belirtmek gerekir. Opsiyon işleminin ne gibi özellikler barındırdığı sorusunun yanıtına ise birkaç örnek verebiliriz.
- Risk yönetiminde kullanılabilir
- Kur riskine yönelik faklı stratejilerle korunma yapılabilir.
- Dayanak varlık fiyatındaki yön beklentilerine esnek kaldıraç oranlarıyla yatırım yapılabilir.
- Opsiyon hakkının kullanılmasından bağımsız olarak işlemin bağlandığı gün opsiyon priminin ödenmesi söz konusudur.
- Sözleşme ile opsiyon alan tarafın en fazla olan kaybı, ödediği prim ile sınırlandırılmış olur.
Opsiyonun Kullanım Amacı Nedir?
Opsiyonun sahip olduğu özellikler aslında kullanım amacına dair de fikir veriyor. Öncelikle opsiyonların spekülatif amaçlarla beraber arbitraj ve risklerden korunmayı (hedging) imkanı sağladığını belirtelim.
Alım işlemlerinde zararın sınırlı olması, karın ise sınırsız olması, tahmin edebileceğiniz gibi yatırımcılar için oldukça cazip bir durumdur. Opsiyon işlemleri yatırımcılara bu alanda da mühim bir avantaj sağlar. Opsiyon piyasasında kaldıraç etkisinden faydalanmak mümkün oluyor. Ancak küçük yatırımlardan büyük kazançlar elde etmek için göze alınması gereken bazı riskleri ortadan kaldırmayı sağlıyor. Dolayısıyla yatırımcılar çeşitli risklerden korunmak amacıyla da opsiyon işlemlerinden faydalanmayı seçiyor.
Opsiyon Fiyatlamasını Neler Etkiler?
Opsiyon primleri pek çok faktörden etkilenir. Bunların başında gelen de dayanak varlığın mevcut zamandaki fiyatı ile işlem fiyatı arasındaki farktır. İşlem tarihine ne kadar süre kaldığı gibi diğer unsurların da opsiyon fiyatlamasını etkilediğini belirtmeliyiz. Ancak yine de piyasanın ne yönde ilerlediğinden tamamen bağımsız olarak doğru stratejiler ile kazanç elde etme imkanı sunduğunu göz ardı etmemek gerekiyor.