Ruslar geri dönüyor... Türkiye de listede
Kremlin'in Mart 2024'te Ukrayna'yı işgal kararı ve sonrasında ilan edilen seferberlik nedeniyle ülkelerini terk eden Ruslar geri dönüyor.
ABD merkezli finans ajansı Bloomberg'in bugün "Savaştan kaçan Rusların geri dönüşü Putin'in savaş ekonomisini destekliyor" başlığıyla servis ettiği haberde, geri dönenlerin genellikle yüksek katma değerli işlerde çalıştıkları ve bunun da Rus ekonomisine önemli bir katkıda bulunduğu aktarıldı.
Savaş sonrasında ülkeden ayrılanların yurt dışında ayrımcılığın yanı sıra oturma izni, çalışma ve bankacılıkla ilgili sorunlar yaşadıkları belirtilen haberde, geri dönüş yapılan ülkeler arasında Türkiye de sayıldı.
1 MİLYON KİŞİ KAÇMIŞTI
2022'de yaklaşık 1 milyon kişinin Rusya'yı terk ettiği ancak son dönemde geri dönüşlerin hızlandığına işaret edilen haberde, bu durumun Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin açısından hem ekonomik hem de propaganda anlamında zafer olduğu belirtildi.
Moskova'da siyasi danışmanlık yaparken savaş karşıtı bir eylemde gözaltına alındıktan sonra Gürcistan'a giden ve burada girişimcilik yapmak isteyen 50 yaşındaki eski siyasi danışman Alexey, geri dönüşünü "İşler yolunda gitmedi, kimse bizi beklemiyor" sözleriyle anlattı.
Kremlin'den Haziran 2023'te yapılan açıklamada, savaşın ilk günlerinde ülkeden ayrılanların yarısının geri döndüğü duyurulmuştu.
Moskova'da Finion isimli bir yeniden yerleşim şirketinin şefi Vyacheslav Kartamyshev, 2022'de Rusya'dan ayrılanların yaklaşık yüzde 40-45'lik bölümünün geri döndüğünü öne sürdü.
Putin, iş insanlarının, girişimcilerin ve yüksek vasıflı uzmanların geri dönüşünü, politikalarına bir destek işareti olarak ve "Rusların aidiyet duygusuna sahip olduklarının, olup bitenleri anladıklarının bir kanıtı" olarak görüyor.
Araştırmacı Tatiana Stanovaya, geri dönüş hikayelerinin Batı'daki Rus düşmanlığının bir kanıtı olarak Putin'in propagandasında aktif olarak kullanıldığını dile getirdi.
BÜYÜMEYE KATKI
Bloomberg Economics tahminlerine göre, 2023'te Rus ekonomisindeki yüzde 3,6'lık ekonomik büyümenin üçte bir ile beşte bir arasındaki bölümü söz konusu geri dönüşler sayesinde oldu.
Mevcut istihdamın sadece binde 3'lük kısmının geri dönenlerden oluştuğu ancak yüksek vasıflı ve yüksek gelirli oldukları için katkılarının çok daha büyük olduğu tahmin edilirken, bu sayede ülkeden sermaye çıkışının da 2023'te yavaşladığı tahmin ediliyor.
Savaş sonrasında ülke içinde işgücü arzında yaşanan kıtlığın da yüksek vasıflılar için sunulan ücretleri artırdığı, bunun da geri dönüşler için teşvik edici olduğu aktarılıyor.
Bloomberg'e konuşan bilgisayar programcısı Evgeniy, ailesiyle birlikte yaklaşık bir yıl komşu Kazakistan'ta yaşadıklarını ancak daha önce hayal bile edemeyeceği bir teklif alınca Rusya'ya geri döndüğünü söyledi.
Rusya'daki Kurchatov Enstitüsü Ulusal Araştırma Merkezi Başkanı Mikhail Kovalchuk, Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi'nin (Cern) Rus uzmanlarla çalışmama kararının kendileri için bir hediye olduğunu, bu kararın, Rus bilim insanlarının ülkeye geri dönmeleri anlamına geldiğini dile getirdi.
TÜRKİYE DE LİSTEDE
"Dost" sayılan ülkelerde bile Rusların sıkı gözetim altında tutulmalarının da geri dönüşlerinde etkili olduğu belirtilen haberde, eski Sovyet ülkeleri, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, Endonezya, Tayland, Sırbistan ve Karadağ'ın gidilen ve geri dönülen ülkeler arasında yer aldığı aktarıldı.
Haberde, 2022'de Rusların en çok oturma izni aldığı ülkelerin başını 153 binle Türkiye'nin çektiği ancak Türkiye'de de daha sonra Rusların oturum izni almakta ya da yenilemekte zorluk çekmeye başladıkları ve 2023'te kısa süreli oturum izni sahibi Rusların sayısının 60 bine gerilediği belirtildi.
Gürcistan'da 2023 yılında Rusya'ya geri dönüş yapanların sayısının da 2023'te bir önceki yıla göre altı kat artarak 35 bin 344'e ulaştığı, Rusya'dan Gürcistan'a gelenlerin sayısının ise bu dönemde yüzde 16 azaldığı belirtildi.
2022'de Rusya'dan Kazakistan'a 146 bin kişinin geldiği ancak bir yıl sonra kalanların sayısının 80 bini aşmadığı öne sürüldü.
Rus göçmenlerle röportaj yapan sosyolog Anna Kuleshova, "Kelimenin tam anlamıyla dünyanın onlara karşı olduğunu düşünüyorlar" dedi ve “Bir kırgınlık duygusuyla 'Putin'in o kadar da haksız değil, bizden gerçekten nefret ediyorlar' hissiyle geri döndüler" ifadelerini kullandı.
ANTALYA'YI ETKİLEDİ
2022'de savaştan kaçan Rusların gelişiyle kiralık ve satılık konut fiyat artışında Türkiye'nin zirvesine yükselen Antalya, Rusların geri dönüşünün de etkisiyle Şubat 2024'te listenin dibine demir atmıştı.
TÜİK yabancı giriş ve çıkış istatistiklerine göre 2022’de 152 bin Rus vatandaşı Türkiye’ye yerleşirken bir yıl sonra 122 bini Türkiye'yi terk etti.
Rus göçünün etkisiyle Nisan 2022'de Antalya'da kiralarda yüzde 329,3'lük astronomik yıllık artış oranı ile zirveye yerleşti. Rus göçünün terse dönmesinin etkisiyle de Mayıs 2023-Şubat 2024 arasındaki dönemde Antalya'da kira artış hızı kademeli olarak geriledi ve Şubat 2024'te yüzde 25'e kadar düştü.
