2026 yılı asgari ücret rakamına kilitlenmişken, mevcut ekonomik veriler dar gelirlinin temel ihtiyaçlara erişimindeki devasa uçurumu gözler önüne seriyor. Ekonomi Gazetesi'nin Merkez Bankası verilerine dayandırdığı analize göre; asgari ücretli bir çalışanın Türkiye genelinde standart bir konut sahibi olabilmesi için tam 29 yıl boyunca maaşının yarısını biriktirmesi gerekiyor.
KONUT FİYATLARI ASGARİ ÜCRETİ SOLLADI
2010 yılından bu yana yapılan kıyaslamalar, barınma krizinin boyutunu rakamlarla kanıtlıyor. Son 15 yılda asgari ücret 38,3 kat artarken, Türkiye genelindeki konut metrekare fiyatları 41 kat artış gösterdi. Bu dengesizlik, özellikle mega kentlerde konuta erişimi imkansız hale getirdi.
Sıfır faiz ve gelirin %50’sinin krediye ayrıldığı varsayımıyla, 90 metrekarelik bir ev için gereken çalışma süreleri:
- İstanbul: 46,6 Yıl (559 Ay)
- İzmir: 32 Yıl (383 Ay)
- Türkiye Geneli: 29 Yıl (346 Ay)
- Ankara: 26,2 Yıl (314 Ay)
OLASI ZAM SENARYOSU: YÜZDE 25 ARTIŞ ÇARE Mİ?
Asgari ücretin 2026 yılında %25 artışla 27 bin 500 TL seviyesine yükselmesi durumunda, konut alımı için gereken sürelerde sınırlı bir iyileşme bekleniyor. Bu senaryoda Türkiye genelinde çalışma süresi 23 yıla, İstanbul’da ise 37,5 yıla geriliyor. Ancak yüksek faiz oranları ve enflasyonist baskı göz önüne alındığında, bu "iyileşme" kağıt üzerinde kalma riski taşıyor.
YERLİ OTOMOBİL TOGG: 16 YILLIK BİRİKİM
Barınma krizinin yanı sıra ulaşım araçlarına erişim de benzer bir tablo çiziyor. Standart versiyonu 2 milyon 172 bin TL olan yerli otomobil TOGG T10X’i satın almak isteyen bir asgari ücretlinin, yemeden içmeden tam 196 ay (yaklaşık 16 yıl) çalışması gerekiyor.
FİNANSAL DARBOĞAZ VE KREDİ LİMİTLERİ
Bankacılık sistemindeki mevcut sınırlamalar, asgari ücretliyi çift taraflı bir kıskaca alıyor. Aylık gelirin en fazla %50’sinin taksit olarak ödenebilmesi kuralı, bugün 22 bin 104 TL alan bir çalışanı aylık 11 bin 52 TL taksit sınırına mahkum ediyor. Bu taksit tutarıyla, bugünkü konut fiyatlarının yanına dahi yaklaşmak teknik olarak mümkün görünmüyor.
