İran Parlamentosu, 25 Haziran’da Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile iş birliğinin askıya alınmasına ilişkin bir yasa tasarısını onaylamıştı. “İslam Cumhuriyeti’nin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile İş Birliğinin İki Aciliyetli Şartla Askıya Alınması” başlıklı tasarıda şu ifadeler yer aldı:
''Ülkemizin barışçıl nükleer tesislerine yönelik siyonist rejim ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından gerçekleştirilen saldırılarla İran’ın ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğünün ihlal edilmesi ve İran’ın yüksek çıkarlarının tehlikeye atılması dikkate alındığında, 1969 Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi’nin 60’ıncı maddesi uyarınca, hükümet, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) ve onun güvence önlemleri çerçevesinde Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile her türlü iş birliğini, nükleer tesislerin ve bilim insanlarının güvenliği de dâhil olmak üzere belirli şartlar sağlanana kadar derhal askıya almakla yükümlüdür.''
İran'ın resmi devlet televisyonu Press TV'nin haberine göre, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, bugün hükümetin İran’ın UAEA ile iş birliğini askıya almasını zorunlu kılan yasayı onayladı. Parlamento ve cumhurbaşkanı onayının ardından, yasanın yürürlüğe girmesi için son merci olan Anayasayı Koruyucular Konseyi (Shora-ye Negahban) tarafından incelenmesi ve onaylanması bekleniyor.
Tasarı geçmeden önce İran, UAEA ile çalışmayı durdurdu
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Baghaei, önceki gün yaptığı açıklamada, İsrail ve ABD’nin nükleer tesislere yönelik saldırılarının ardından Ajans müfettişlerinin güvenliğinin sağlanamayacağı bir ortamda İran’ın UAEA ile olağan iş birliğini sürdürmesinin beklenemeyeceğini söyledi.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, geçen hafta X üzerinden yaptığı paylaşımda, ülkesinin UAEA ile iş birliğini ''nükleer faaliyetlerinin güvenliği ve emniyeti garanti altına alınana kadar'' durdurduğunu duyurdu. Arakçi, UAEA Genel Direktörü Rafael Grossi’nin İran’daki nükleer tesislere ziyaret taleplerini Tahran’ın reddedebileceğini de belirtti.
Arakçi, bu kararın alınmasında Grossi’nin “siyasi saiklerle” İran karşıtı bir kararı Ajans Yönetim Kurulu’ndan geçirmesinde rolü olduğunu söyledi. İran Dışişleri Bakanı, ayrıca ABD ve İsrail güçlerinin ülkenin nükleer tesislerine düzenlediği saldırıların da bu kararda etkili olduğunu belirtti. Arakçi, bu saldırıların “UAEA güvence yükümlülüklerinin açık ihlali” olduğunu ve Grossi’nin bunları kınamayı reddettiğini ifade etti.
Arakçi, ayrıca Grossi’nin saldırıya uğrayan nükleer tesisleri ziyaret etme isteğinin “anlamsız ve muhtemelen art niyetli” olduğunu söyledi. Grossi ise UAEA müfettişlerinin İran’da doğrulama faaliyetlerini sürdürmesi gerektiğini söylüyor.
