Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi”, (Torba Kanun Teklifi) geçtiğimiz günlerde 64 AKP milletvekilinin imzasıyla TBMM'ye sunuldu. Torba yasa, 80 maddeden oluşurken, başta ekonomi olmak üzere birçok alan değişiklik barındırıyor.
Torba yasada yer alan 80 maddenin bir bölümü şu şekilde;
Dövizde vergi artıyor: Torba yasa teklifiyle dövizden elde edilen faiz gelirleriyle borsadan kazanılan paralara uygulanan vergi oranlarını yüzde 40’a kadar çıkarabilmesi konusunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a yetki veriliyor.
Borsadan kazanana da vergi arıyor: Torba teklifin 12’nci maddesiyle yabancı para cinsinde ihraç edilen menkul kıymetlerden (Eurobond veya dolarlı borçlanma senetleri) sağlanan getiriler ile bankalara döviz cinsinden açılmış hesaplardan elde edilen faiz ve kâr payı gelirlerinden yüzde 40’a kadar vergi alınması konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki verilmesi öngörülüyor. Mevcut artırma yetkisi şu anda yüzde 30’la sınırlı ve vergi yükü yüzde 25’e kadar çıktı. Kanun yürürlüğe girdikten sonra yetki tam kullanılırsa Hazine’nin döviz yerine Türk Lirası borçlanma senetlerini almak ve bankalara döviz yerine TL hesabı açmak daha avantajlı hale gelecek. Torba yasa teklifiyle Cumhurbaşkanı’nın, borsada hisse senedi alım satımından elde edilen kazançlara uygulanan vergi oranlarını yüzde 15’e kadar artırma yetkisinin, ‘yüzde 40’a kadar’ şeklinde yükseltilmesi öngörülüyor. Bu yetki, hisse senedinin ihraç tarihi, ihraç edenler, hesabın açılış tarihi ve türüne göre farklı oranlarda kullanılabilecek. Vergi yetkisi halen artış değil indirim yönünde kullanılıyor.
Sporcuların vergi indirimi uzuyor: Başta futbolcular olmak üzere sporcuların elde ettiği kazançlara düşük oranlı gelir vergisi uygulaması normalde bu yılın sonunda bitiyordu. Ancak torba yasa teklifiyle bu süre 2028 sonuna kadar 5 yıl daha uzatılıyor ve Cumhurbaşkanı’na ileride ilave 5 yıl daha uzatma yetkisi veriliyor. Lig usulüne tabi spor dallarında en üst ligde oynayan sporcuların kazançlarından halen yüzde 20, bir altındaki ligdeki sporculardan yüzde 10 ve diğer ligler ile lig usulüne tabi olmayanlardan yüzde 5 vergi alınıyor.
Kişisel veriler satılabilecek: torba yasa teklifinde milyonlarca vatandaşın kişisel verilerinin devlet tarafından kişi ve şirketlere para karşılığında satılmasının önü açılıyor. Yasa teklifine göre Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) elinde bulunan vatandaşlara ve şirketlere ait vergilere ilişkin tüm bilgiler kamu kurumları dışında üçüncü kişi ve şirketlere para karşılığında satılabilecek. Satılacak bilgiler karşılığında kayıt başına en az 25 kuruş katılım payı alınması öngörülüyor. Başkalarına ait kişisel vergi bilgilerini parayla satın alanlar mükelleflerin haysiyet, şeref ve haklarına tecavüz edemeyecek.
Döviz getirene vergi istisnası artıyor: Yurt dışından elde edilen kâr paylarının tamamının Türkiye'ye getirilmesi şartı ile bu kazançların yarısının gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmesi, yurt dışına verilen mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, eğitim ve sağlık gibi hizmetlere uygulanan %50 kazanç indiriminin, kazancın tamamının Türkiye'ye getirilmesi şartıyla, %80'e çıkarılması, ihracatın desteklenmesi amacıyla aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak imalatçı veya tedarikçi kurumların dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden gerçekleştirdikleri ihracat faaliyetlerine ilişkin kazançlarda da 5 puanlık kurumlar vergisi indirimi uygulanmasına ilişkin düzenleme yapılması öneriliyor.
İnternet üzerinden para kazananlara vergi artıyor: İnternet ortamında verilen eğitim, yemek tarifi, ürün tanıtımı gibi videolar yayımlanarak elde edilen kazançlar da GVK. Mükerrer 20/B'de düzenlenmiş olan istisna kapsamına alınacak. Bu kişiler de YouTuber'lar gibi banka hesabı açacak, bankaya yatan paradan %15 kesinti yapılacak. Bu şekilde elde edilen kazanç belirlenen sınırı aşar ise (2023 yılı için bu sınır 1.900.000 TL idi) yıllık gelir vergisi beyannamesi verilecek ve bu tutarı aşan tutarlar %40 vergiye tabi olacak.
Bunların yanı sıra Aile ve Gençlik Bankası’nın kurulması, faizsiz evlilik kredisi ve ev hanımlarına emeklilik gibi düzenlemeler de torba yasa içerisinde yer alıyor.
